Hãy hỏi vì sao làm abc, đừng hỏi tại sao không làm xyz

 

Lần đầu tiên mình được khai sáng điều này là từ ông sếp cũ. Đó là khi chúng tôi chuẩn bị mở thêm mảng kinh doanh mới và khởi đầu rất bé so với quy mô của những công ty khác đang có.

Khi mình bé nhỏ còn thế giới thì rộng lớn, mình sẽ thấy choáng ngợp, không biết phải làm gì, vì có quá nhiều thứ, nhất là khi nhìn ra ngoài kia, thấy người ta làm biết bao nhiêu là việc hay ho.

Nhưng chúng ta thì chưa làm được.

Trong buổi họp chiến lược, chúng tôi đang lao xao hoang mang thì sếp bảo là: Chúng ta hãy tập trung vào những điều chúng ta muốn làm và chúng ta có thể làm được. Và sếp từ chối nói về những điều mà ai kia đang làm nhưng chúng tôi không muốn làm hoặc không thể làm. Và khi chúng tôi tập trung, chúng tôi thấy rõ ràng, tự tin để hành động.

Khi tôi mang phương châm này vào cuộc sống, tôi thấy nó khá là thách thức. Đó là vì ở đây thiếu một ông sếp. Và thế là ai cũng lao xao về việc sao không làm cái này, sao không làm cái kia. Sao không đi thăm họ hàng, sao không lau dọn nhà cửa, sao không thay cái bóng đèn, sao không trang điểm, sao không đi họp lớp, sao không có người yêu, sao không sinh cho đủ hai đứa con....

Sáng nay tôi quyết định làm sếp của ngày hôm nay. Tôi nói: "Đừng hỏi tại sao không làm cái này hay cái kia, mà hãy hỏi vì sao làm cái nọ".

Nói xong tôi nghĩ đến ông sếp, tôi cảm thấy tôi đang làm sếp cuộc đời mình, ít nhất là trong 1 buổi sáng. Và nếu tôi có thể kéo dài phương châm này đến buổi chiều, tôi có thể làm sếp cuộc đời mình trọn cả ngày. Và những ngày hôm sau nữa, nếu được 365 ngày là tôi sẽ đủ 1 năm.

Vì sao mãi không đi khám bệnh?

 

Lần đầu tiên bị "trật" khớp thái dương chắc cũng cách nay 7-8 năm hay 10 năm gì đó rồi. Nhưng mà nếu hỏi tại sao không chịu đi khám thì... Nghĩ mà xem, nếu như hỏi tại sao không làm cái này, không làm cái kia, không làm cái nọ, thì chắc phải hỏi đến nghìn câu hỏi.

Bây giờ tôi sẽ hỏi là vì sao sáng nay đi khám khớp hàm. Uhm, tôi thấy việc này không liên quan gì đến chuyện nên hay không nên, mà là bỗng dưng muốn, teen code dịch ra là "mình thích thì mình làm thôi".

Còn tại sao thích, thì đó là do thích :)

Với tôi thì nó thuộc về tâm lý. Tôi vốn ngại đi khám bệnh, nghĩ đến bệnh viện, nghĩ đến bác sĩ vừa vội vừa quạu, nghĩ đến chuyện làm giấy tờ, đóng phí, chạy qua chạy lại... là thôi không muốn nghĩ thêm nữa. 

Nhưng hôm nay thì tôi muốn chăm sóc bản thân. Rồi tôi thấy cái hàm của mình không được êm lắm. Nên tôi đi "chăm sóc" cái hàm của mình. Và thế là tôi vui hẳn. Đây là điều mình muốn, chứ không phải là điều mình "nên" làm, hay "phải" làm. 

Mà với tâm trạng tôi như vậy thì bác sĩ cũng không thể nào quạu với tôi được, vì tôi rất là nhẹ nhàng thân thiện mà. Một người bác sĩ toàn gặp bệnh nhân đau răng nhăn nhó, tự dưng thấy một chị gái tươi cười như vậy lẽ nào có thể quạu được. 

Và thật vậy, chị bác sĩ nói chuyện với tôi rất là ân cần và hơi khôi hài (tôi thấy bác sĩ nào cũng có máu khôi hài thì phải). Rồi sau đó khi tôi bày tỏ sự băn khoăn, trong một câu hỏi khác về chỉnh nha (làm đẹp đó), thì chị gái đã đi gọi anh phó khoa (đẹp trai) đến kiểm tra đủ thứ và tư vấn tận tình.

Bây giờ thì tôi "bớt ngại" đi BS nhiều lắm rồi. Bởi vì "chăm sóc sức khỏe", "chăm sóc chính mình" nghe có vẻ rất vui vẻ dễ chịu. Chúng ta xứng đáng được chăm sóc chứ nhỉ.

Từ Fomo đến Jomo

 

Tôi có hơi chột dạ khi ai đó hỏi tôi có Fomo hay không. Trong lòng thì nghĩ là thôi đúng là mình Fomo rồi nhưng cảm thấy sai sai sao đó. Trong suốt khoảng thời gian đi làm, tôi luôn luôn ở trong lực lượng đi đầu của xu hướng marketing mới, công nghệ mới, ngành nghề mới. Tôi yêu thích điều đó. Nhưng rồi tôi nhận thấy mình cũng không còn vui sướng một cách đơn thuần, khi mà những năm gần đây các xu hướng công nghệ mới ra đời liên tục. Trong khi tôi đang tham gia ở xu hướng này, thì các xu hướng khác lại đang diễn ra ồ ạt khiến cho tôi mất tập trung. Tôi muốn bon chen :) Tôi muốn có tên trên bản đồ ở những lĩnh vực đó nữa :)

Từ khi mới bắt đầu đi làm, tôi đã bước vào lĩnh vực online, trong khi xung quanh bạn bè tôi không biết tôi đang làm gì. Tôi vui sướng với điều đó cho đến năm 2014, tôi lỡ nhịp không vào ngành ecommerce khi nó bắt đầu phát triển, sau đó là đến Martech, AI. Tôi thấy fomo. Đến năm 2017, tôi phải nhúng chân vào cho bằng được thì mới yên lòng.

Trong khi đó thì thế giới công nghệ phát triển càng nhanh hơn nữa, với sự bùng nổ của ngành kinh tế chia sẻ với Uber, AirBnB, thanh toán điện tử, coin. Bản thân tôi cũng lướt qua một vài nơi trong lĩnh vực Proptech, Healthtech.

Rồi đến một lúc nào đó tự dưng trong lòng điểm "boong" một tiếng, như là "giác ngộ" vậy đó. Làm việc trong giới marketing và quảng cáo, chúng tôi thường dịch chuyển rất nhiều, chúng tôi hay nói đùa là đi cho đến khi nào rơi trúng sweet spot (kiểu như là trúng tim) thì thôi.

Nói như vậy có nghĩa là chúng ta có thể rơi trúng sweet spot bất cứ lúc nào, và đó là lúc mà mình không còn quan tâm xem mình còn bỏ lỡ điều gì ngoài kia nữa không. Thay vào đó, mình vui cho họ. Khi mình đã có niềm vui riêng của mình, thật dễ dàng để hết Fomo (fear of missing out) và theo đuổi Jomo (joy of missing out).

Ngoài kia đang nói về blockchain, NFT, metaverse. Còn tôi sẽ quan sát Jomo của mình.

Khi người thương bỗng dưng kỳ quặc

 

Đây là em míu của bạn mình. Mình rất thích câu chuyện của em ấy. Mãi đến hôm nay mới xin được "tác quyền" để kể chuyện nên cho em lên chiếm sóng.

Bạn mình rất yêu quý em ấy, em ấy rất yêu quý bạn mình. Đang yên đang lành ngày ngày quấn quít bên nhau, tự dưng một ngày em ấy tha chuột chết, chim chết bỏ lên giường cô chủ xinh đẹp. Khỏi phải nói là cô chủ đã nhảy lên như thế nào, vừa dọn dẹp hiện trường vừa bực tức mắng mỏ chú mèo.

Chú mèo rất buồn....

Rồi sau đó lại hết giận nhau, rồi lại yêu thương, và rồi... lại mang chuột chết để lên giường!!!

Cô chủ bức xúc....

Và rồi cô chủ đã quyết định tìm hiểu nguyên nhân của việc này, nhưng míu là mèo, míu không giải thích được, nên cô đi hỏi Google. Và thật xúc động thay, "chuột chết" trong từ điển của mèo là "thức ăn ngon". Chắc nó thấy cô chủ không tự đi kiếm ăn được nên mới chia sẻ đồ ăn của nó với cô chủ, vậy mà... Vì thế míu rất buồn.

Vậy là lần sau khi míu lại tiếp tục làm việc đó, cô chủ đã cố gắng không nhảy dựng lên nữa, mà ân cần nhận quà, cảm ơn, khen ngợi, và giải thích với míu là míu không cần làm thế nữa.

Sau đó thì em ấy không làm thế nữa thật.

Mình rất thích câu chuyện này, thích cả hai nhân vật. Đôi khi mình thấy mình giống míu. Lắm khi mình chỉ muốn được ghi nhận một lần, nhưng mà không được, nên cứ cố làm hoài, và không hiểu sao người ta có thể không nhìn thấy điều đó, lại còn phang ngang như thế. Rồi cũng có khi mình thấy mình như cô chủ, không biết phải làm gì với cái sự kỳ quặc của ai đó. Giận thì giận, mà thương thì thương. Thương rồi lại giận, thiệt là mệt quá đi đó mà.

Bởi người ta nói "có hiểu mới có thương" quả không sai. Và vì thương, nên mới có động lực đi tìm hiểu. Cho nên là phải có cả hai!

Tự mình thoát ế

"Thoát ế" là một trong những chủ đề yêu thích của mình khi nhận coach. Vì mình cảm thấy tình yêu là con đường cực ngắn để đi đến hạnh phúc, và con đường này nó lại còn lãng mạn và đầy bất ngờ nữa.

Nếu bạn muốn tự coach cho chính mình, bạn sẽ hỏi câu hỏi nào?

Với mình, câu hỏi mà mình thấy "gây thức tỉnh" nhất đó là "Bạn muốn cho mình bao nhiêu thời gian để bơi ra khỏi tình trạng FA này?" Mọi người thường vui vẻ trả lời rằng muốn thoát ế trong vòng 3 tháng, 6 tháng, 1 năm, hay là ASAP. Nhưng nghĩ đến chuyện "bơi ra" thì... nó lại trở nên mông lung vời vợi, và muốn "quay xe", đi hỏi thầy bói cho rồi.

Sau khi có đáp án rồi, bạn hãy thử câu hỏi này: "Đến lúc đó, tôi sẽ trở nên như thế nào: dung nhan, thần thái, phong cách, sự nghiệp, gia đình, thời gian, một ngày trôi qua như thế nào, đi đâu, gặp ai, nói gì, hét lên ra sao.....". 

Để vẽ lên hết những thứ đó, bạn sẽ cần một ít thời gian. Đừng vội nhé, nó sẽ chẳng mất bao nhiêu trong số mấy chục năm cuộc đời của bạn đâu, nên hãy cứ từ từ và tận hưởng công việc tưởng tượng này. Một số người có thể cảm thấy không dễ, hoặc không muốn làm điều này nếu bạn có "thâm niên" ế lâu. 

OK, nếu không trả lời thì sao? Mình xin chia sẻ sự đồng cảm với bạn, người nhận được nhiệm vụ là "bơi tới đằng kia" nhưng cái người giao nhiệm vụ lại chỉ lạnh lùng buông một câu lệnh mà không hề mô tả "ở đằng kia" có gì. Vậy bây giờ, bơi, hay không bơi? Bơi, thì mông lung. Không bơi, thì bất hòa nội bộ.

Lúc này, vận động viên có thể đã nảy sinh ra được một loạt những câu hỏi khác cần được trả lời. "Bây giờ mình sẽ nói về phần nào trong bức tranh đó nhỉ?" Hãy thảo luận một cách hòa thuận với nhau nhé.

Đến đây, bạn đã làm được 1 việc, đó là "dám mơ ước". Bạn muốn ôm ấp giấc mơ hạnh phúc của mình bao lâu tùy thích, tùy vào deadline mà bạn đã đặt ra. Đối với mình thì, trong mọi giấc mơ, mình thích giai đoạn này nhất. Cứ sung sướng với nó đi, trước khi giai đoạn gian khổ kéo đến, đó là giai đoạn hành động.

Sau khi ôm ấp ước mơ hạnh phúc của mình chán chê rồi, bây giờ là lúc cần thực hiện. Nhưng trước khi bắt tay vào làm, đừng quên một việc cực kỳ quan trọng, đó là đặt tên lại cho nhiệm vụ của mình.

"Thoát ế" là nhiệm vụ đặt ra cho người ế. Thoát ế là cố gắng thoát ra khỏi sự thất bại, sự bất công của ông trời, sự đen đủi của số phận. Đó không phải là tâm thế phù hợp để hành động. 

Hãy đổi nhiệm vụ của mình thành "đi kiếm người yêu", đó là nhiệm vụ của một người đang khát khao, rộng mở, lạc quan, sẵn sàng bước tới. Thay vì nói với xung quanh là tôi đang "ế trong tư thế", hãy nói là tôi "đang kiếm người yêu". Thay vì mặc áo có in chữ FA, hãy mặc áo có in chữ DKNY.

Thật can đảm nhỉ. Nếu bạn thấy chưa làm được, cứ hãy quay về giai đoạn trước đó, ôm ấp ước mơ của mình, bao lâu cũng được. Bạn cũng có thể nhảy qua nhảy lại giữa hai bước này bao nhiêu lần tùy thích. Nếu mình là Coach của bạn, mình cũng sẽ vui vẻ nhảy qua nhảy lại cùng bạn.

Nếu như cuối cùng bạn đã sẵn sàng để hành động, xin chúc mừng, quãng đường phía trước tuy có thể dài có thể ngắn, nhưng khả năng thành công là trong tầm tay. Nào hãy đi lấy giấy bút và pha một ly cà phê, rồi ngồi xuống làm một bản kế hoạch cho ra trò!

Nhìn mình trong gương

Chúng ta nên thường xuyên nhìn vào mình ở trong gương. Có thể là chúng ta sẽ phán xét cái gương xem là nó có tôn da của mình không, cũng giống như mình chụp hình xong thì mình phán xét cái điện thoại xem tính năng chụp hình xịn hay dỏm vậy. Sẽ có những lúc khác mình muốn nhìn kỹ dung nhan và thần thái của mình, từ đó nó sẽ cho mình thấy mình đang tốt hơn hay tệ hơn trước, từ đó tự vấn bản thân để điều chỉnh hành động cho hợp lý. Đây mới là mục đích thiết thực của việc soi gương.

Còn để soi được tính cách của mình, cả tính tốt lẫn tính xấu thì có thể nhìn vào đứa con của mình cũng là một cách hay. Nhiều khi nhìn vào những bức tranh của con gái mình vẽ, mình hay tự hỏi sao nó lại vẽ những chủ đề này và style này, nó không giống như tranh của các bố mẹ khác khoe. Và câu trả lời lại quay về việc chắc nó giống mẹ nó ở chỗ... mà thôi, ai có gì thì tự mà biết :)

"Biết mình" là bước đầu tiên trong thực hành thông minh cảm xúc. Sau khi nhìn vào "gương" của đứa con và "biết mình", thì cách mà mình đối xử với nó cũng giống như cách mà mình đối xử với mình vậy.

Nếu bạn không thể thay đổi thế giới

 NẾU BẠN KHÔNG THỂ THAY ĐỔI THẾ GIỚI, HÃY THỬ ĐỔI KIỂU TÓC CHO RIÊNG MÌNH

Tất nhiên đó là câu nói đùa. Còn câu nói thật là "Lối ra nằm ở ngay trong tâm mình" - The way out is in (ai đó đã dịch sang tiếng Việt thật hay). Chỉ có mình mới biết mình muốn gì và mình có làm được hay không.

Thường thì mình muốn uống trà sữa, nhưng khó làm được vì sợ bị tăng cân (rồi bị người khác chê mập). Thường thì mình muốn giảm cân (vì muốn được khen đẹp), nhưng không làm được vì...à mà thôi. Lối ra nằm ở bên trong tâm mình là ở chỗ đó đó. 

À tất nhiên đây cũng là câu chuyện đùa, còn câu chuyện thật đó là: tập trung vào điều mình muốn. Thường thì chúng ta muốn thế giới bên ngoài thay đổi, chẳng hạn như cô ấy bớt nói nhiều đi, anh ấy bớt đi nhậu đi, sếp bớt vô duyên đi, mọi người bớt ăn hiếp người yếu thế đi....

Nhưng nếu thử đặt câu hỏi: Vì sao tôi muốn những điều đó? Thường là mỗi người sẽ đưa ra một lý do khác nhau, đó là vì mỗi người có một ước muốn khác nhau.

Bí mật ở đây là, bạn có thể đạt được ước muốn đó bằng những cách khác nhau chứ không chỉ có duy nhất 1 cách là chờ (hoặc bắt ép) người khác thay đổi để giúp mình đạt được điều mình muốn.

Hãy thử đặt câu hỏi và trả lời xem sao nhé.

- Tôi muốn ông chồng tôi bớt nhậu.

- Vì sao? 

- Vì tôi không muốn ông ấy ra ngoài gặp gỡ nhiều, sẽ có nguy cơ đi lạc lối.

- Vậy nếu có cách gì đó mà ông ấy không lạc lối thì ổng có nhất thiết bớt nhậu không?

Hoặc:

- Tôi muốn ông chồng tôi bớt nhậu.

- Vì sao? 

- Vì tôi thấy ông ấy không dành nhiều thời gian cho tôi như tôi muốn dành cho ổng.

- Vì sao bạn muốn dành thời gian cho ổng trong khi ổng không muốn dành thời gian cho bạn?

Nhiều khi câu trả lời là "Tôi muốn dành thời gian đi làm tóc còn hơn là dành cho ổng", và thế là chúng ta có một kiểu tóc mới.

Tôi đồng ý

 "Tôi đồng ý" có thể rất hiệu nghiệm nếu mình muốn kết thúc 1 cuộc cãi vả vô nghĩa.

- Im đi được không?

- Tôi đồng ý. (Thường thì mình không im được).

- Hãy để tôi yên.

- Tôi đồng ý. (Thường thì mình sẽ buông một câu gì đó).

- Đừng quan tâm tôi nữa làm gì, tôi không muốn bạn phiền lòng vì tôi.

- Tôi đồng ý. (Thường thì mình sẽ nói là không phiền đâu hoặc là tôi quan tâm bạn để được đối xử như vậy sao).

Mình chỉ có thể nói "Tôi đồng ý" khi thực sự tin rằng người kia đang thật sự cần điều đó. Nhưng đa số các trường hợp, chúng ta sẽ không làm vậy.

- Hầu hết các trường hợp mình vẫn theo quán tính và tiếp tục cãi vả, không nhận ra đây là một yêu cầu của người kia.

- Những trường hợp khác thì mình nhận ra đó là yêu cầu của họ nhưng mình không tin rằng họ cần điều đó. Ai đã từng làm cha mẹ chắc sẽ hiểu.

- Có cả những trường hợp mình nhận thấy là họ cần điều đó nhưng mình không muốn cho họ điều họ muốn. Mình muốn nói tiếp về cái điều mình muốn.

Thật vậy, mình không dễ dàng gì nói "Tôi đồng ý". Nhưng nếu mình biết được lợi ích của việc dừng cãi vả là gì, và mình có muốn điều đó không, thì mình có thể làm được, bằng cách quan sát và nhận ra những lúc nào là lúc cần dừng lại và nói "Tôi đồng ý".